Badanie TUBA-WISP

Logo Bonifraterskiego Centrum Medycznego.

BCM

11 lutego 2024

Nosicielkom mutacji w genie BRCA 1, BRCA 2, BRIP 1, RAD51C lub RAD51D zaleca się profilaktyczne usunięcie jajników i jajowodów (termin medyczny salpingoooforektomia redukująca ryzyka – RRSO). Operacja ta wyraźnie zmniejsza ryzyko wystąpienia raka jajnika. Najważniejszą wadą tej profilaktycznej operacji jest wczesna menopauza. W badaniu TUBA-WISP II badany jest eksperymentalny sposób leczenia: usunięcie jajowodów z opóźnionym usunięciem jajników.

Tło badania TUBA-WISP

Kobiety, które są nosicielkami mutacji BRCA 1, BRCA 2, BRIP 1, RAD51C lub RAD51D mają zwiększone ryzyko zachorowania na raka jajnika. Nie udowodniono, aby regularne badania przesiewowe w kierunku tego nowotworu wykrywały  go we wczesnym stadium. Najskuteczniejszym sposobem zmniejszenia ryzyka zachorowania na raka jajnika jest usunięcie zarówno jajowodów jak i jajników. Wykonanie zabiegu zaleca się przed wiekiem, w którym ryzyko rozwoju nowotworu zaczyna rosnąć: dla mutacji BRCA 1 między 35 a 40 rokiem życia, dla mutacji BRCA 2 między 40 a 45 rokiem życia, dla mutacji BRIP 1, RAD51C lub RAD51D między 45 a 50 rokiem życia. Operacja ta znacznie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka jajnika, ale powoduje również wczesną menopauzę. Wczesna menopauza może mieć negatywne skutki krótkoterminowe (uderzenia gorąca, nocne poty, problemy ze snem, zmniejszone libido) oraz długoterminowe (możliwe zwiększone ryzyko osteoporozy, chorób układu krążenia i demencji).

Potencjalnie istnieje alternatywa zapobiegania rakowi jajnika bez bezpośredniego wywoływania menopauzy: usunięcie jajowodów z opóźnionym usunięciem jajników. To eksperymentalne leczenie opiera się na odkryciu, że większość przypadków raka jajnika faktycznie rozwija się z jajowodu. W Holandii w 2015 roku badanie TUBA, a w USA w 2016 roku badanie WISP rozpoczęły sprawdzanie tego eksperymentalnego leczenia. Jak dotąd odkryli, że kobiety, którym usunięto jajowody, miały lepszą jakość życia i funkcjonowanie seksualne niż kobiety, którym usunięto zarówno jajniki jak i jajowody. Jednak obecnie nie wiadomo czy leczenie eksperymentalne jest tak samo bezpieczne jak standardowe leczenie (usunięcie jajowodów i jajników) pod względem ryzyka raka jajnika. Badanie TUBA-WISP II sprawdza to bezpieczeństwo. Zalecamy, aby nie poddawać się tej operacji poza kontrolą badania klinicznego.

Cel badania

Celem badania TUBA-WISP II jest zbadanie czy usunięcie jajowodów z opóźnionym usunięciem jajników (metoda eksperymentalna) jest bezpieczną alternatywą dla jednoczesnego usunięcia jajników i jajowodów (metoda standardowa) w przypadku kobiet z wysokim dziedzicznym ryzykiem raka jajnika. Innymi słowy czy rak jajnika nie występuje częściej w metodzie eksperymentalnej niż w metodzie standardowej?

Kto może wziąć udział w badaniu?

  • Kobiety mające mutację w jednym z następujących genów: BRCA 1, BRCA 2, BRIP 1, RAD51C lub RAD51D
  • Kobiety w wieku: BRCA 1: 25-40 lat, BRCA 2: 25-45 lat, BRIP 1, RAD51C lub RAD51D: 25-50 lat.
  • Zakończone plany macierzyńskie
  • Stan przedmenopauzalny (obecne miesiączki)
  • Obecny co najmniej jeden jajowód
  • Możliwa choroba nowotworowa w przeszłości (inna niż rak jajnika, leczenie zakończone)

Do badania można dołączyć po zakończeniu planów macierzyńskich, niezależnie od wyboru typu operacji (standardowa czy eksperymentalna).

Co oznacza uczestnictwo w tym badaniu?

TY WYBIERASZ preferowaną metodę i TY WYBIERASZ czas operacji/zabiegów. Zostaniesz poproszona o wypełnienie jednego kwestionariusza dotyczącego Twojego zdrowia, Twojej rodziny i Twojej przeszłości. Zajmie to ok. 20 min. Możesz wybrać jedną z dwóch metod:

  • metoda standardowa: zgodnie z zaleceniami wytycznych jednoczesne usunięcie jajników i jajowodów w wieku 35-40 lat (BRCA 1), 40-45 lat (BRCA 2) lub 45-50 lat (BRIP 1, RAD51C/D).
  • metoda eksperymentalnla: 1) usunięcie jajowodów po zakończeniu planów macierzyńskich; 2) usuniecie jajników, które można opóźnić do 45 roku życia (BRCA 1), 50 roku życia (BRCA 2) lub 55 roku życia (BRIP 1, RAD51C/D).

Kim jest grupa badawcza?

Badanie TUBA-WISP II jest wynikiem współpracy między grupą badawczą TUBA a grupą badawczą WISP. Grupa badawcza TUBA znajduje się w Uniwersyteckim Centrum Medycznym Radboud w Nijmegen w Holandii i jest prowadzona przez dr J de Hullu i prof. dr R. Hermensa. Grupa badawcza WISP została założona przez prof. Karen Lu w MD Anderson Cancer Center w Houston, Teksas, USA.

Czy jesteś zainteresowana badaniem?

Udział w badaniu jest dobrowolny. Chcesz otrzymać więcej informacji? Prosimy o kontakt z przedstawicielem naszego zespołu badawczego:

Ewa Winkowska, tel. 500 461 923, e-mail: ewinkowska@sum.edu.pl

Więcej informacji można znaleźć na stronie www.tuba-wisp.org