„Morbum evitare quam curare facilius est” – zapobiegać jest lepiej niż leczyć

Logo Bonifraterskiego Centrum Medycznego.

BCM

11 lutego 2024

Zdjęcie obrazuje uśmiechającego się lekarza w żółtym stroju

Trwająca już w pełni jesień i zbliżająca się zima niosą ze sobą zmienne warunki atmosferyczne, które mogą wywierać wpływ na naszą odporność. Aby cieszyć się urokami Złotej Polskiej jesieni a po niej z białego zimowego szaleństwa i uniknąć przeziębienia, warto wdrożyć kilka prostych zasad przygotowania organizmu na nadchodzące miesiące.

Na początek zwróćmy uwagę na 5 zasad:

  1. Odpowiednie odżywianie: zdrowa i zrównoważona dieta stanowi fundament naszej odporności. Warto postawić na świeże owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe oraz źródła białka, takie jak jaja i ryby. Dodatkowo, niezwykle korzystnym dla organizmu składnikiem jest miód, który posiada liczne enzymy, aminokwasy, witaminy i pierwiastki. Szczególnie polecany jest miód lipowy, ze względu na jego działanie przeciwbakteryjne oraz wzmacniające odporność.
  2. Regularny wysiłek fizyczny: aktywność fizyczna to kluczowy element utrzymania dobrej kondycji oraz wzmocnienia układu odpornościowego. Regularne ćwiczenia stymulują krążenie krwi, wspierają procesy detoksykacji organizmu i zwiększają wydolność układu immunologicznego.
  3. Odpowiednia ilość i jakość snu: Sen to czas, w którym organizm regeneruje się i wzmacnia swoje mechanizmy obronne. Ważne jest, aby zapewnić sobie odpowiednią ilość snu, dostosowaną do wieku i indywidualnych potrzeb. Jakość snu jest równie istotna – unikaj czynników, które mogą zakłócać spokojny sen.
  4. Unikanie używek: Papierosy, alkohol, narkotyki oraz inne używki mają negatywny wpływ na naszą odporność. Zaleca się konsekwentne unikanie tych substancji, aby nie obciążać organizmu dodatkowymi czynnikami osłabiającymi układ immunologiczny.
  5. Unikanie Fast-Food: Regularne spożywanie fast-foodów obniża naszą odporność i zwiększa stan zapalny w organizmie. Dlatego też warto postawić na świeże, naturalne produkty, które dostarczą organizmowi niezbędnych składników odżywczych.

Osoby z wielochorobowością, zwłaszcza te borykające się z chorobami płuc lub autoimmunologicznymi, takimi jak astma czy atopowe zapalenie skóry, powinny być szczególnie czujne w utrzymaniu odpowiedniej odporności. Należy ostrożnie podchodzić do popularnych preparatów stymulujących układ immunologiczny, które często reklamowane są jako „sposób na wirusy”.

Wpływ stresu na spadek odporności

Długotrwałe narażenie na stres może znacząco osłabić nasz układ immunologiczny, upośledzając aktywność komórek odpornościowych. Przewlekły stres zwiększa ryzyko zachorowania na choroby zakaźne oraz nowotworowe. Natomiast krótkotrwały stres stymuluje procesy zapalne, co także niekorzystnie wpływa na nasz organizm i może zwiększyć ryzyko chorób alergicznych oraz autoimmunologicznych. W przypadku ciągłego narażenia na sytuacje stresowe, warto rozważyć suplementację organizmu preparatami wyciszającymi, zawierającymi wyciągi roślinne z melisy lub szyszek chmielu.

Wykorzystaj moc ziół i naturalnych substancji

Zioła i naturalne substancje takie jak malina, miód, herbata z lipy czy bzu czarnego posiadają potwierdzone naukowo właściwości lecznicze. Dodatkowo, imbir, cytryna oraz miód stanowią doskonałe wsparcie dla układu odpornościowego. Miód jest nie tylko doskonałym słodzikiem, ale również bogatym źródłem enzymów, aminokwasów, witamin oraz innych składników niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Miody różnią się składem i właściwościami, a miód lipowy wykazuje silne działanie przeciwbakteryjne, przeciwdrobnoustrojowe oraz napotne. Regularne spożywanie miodu wspomaga wzrost odporności i wzmocnienie organizmu. Czosnek nazywany naturalnym antybiotykiem i wzmacniaczem odporności. Czosnek jest bogatym źródłem substancji czynnych takich jak alicyna, które wspierają układ odpornościowy. Posiada również właściwości przeciwbakteryjne, przeciwmiażdżycowe oraz antyoksydacyjne. Spożywanie czosnku może znacząco wpłynąć na wzrost odporności oraz ochronę przed infekcjami. Wiele ziół wykazuje korzystny wpływ na układ odpornościowy. Mieszanki ziołowe, takie jak napar z lipy, czarnego bzu, dziewanny czy echinacei (jeżówki), są doskonałym naturalnym wsparciem w walce z przeziębieniem i grypą.

Witaminy i mikroelementy

Kluczowe elementy dla odporności to m.in. witaminy takie jak D3, C, A oraz E stanowią istotne elementy dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Witamina D3, oprócz wpływu na gospodarkę wapniowo-fosforanową, odgrywa także rolę w regulacji reakcji immunologicznych oraz posiada właściwości antydepresyjne. Ekspozycja na naturalne światło słoneczne stanowi naturalny sposób na produkcję tej witaminy w organizmie. W przypadku witaminy C, choć nie ma jednoznacznych dowodów na jej skuteczność w zapobieganiu przeziębieniom, w zrównoważonej diecie powinna się znaleźć wystarczająca ilość tego składnika. Suplementacja nie powinna przekraczać 1000 mg na dobę. Produkty roślinne, takie jak dzika róża, czarna porzeczka, papryka i natka pietruszki, są bogatym źródłem witaminy C. Witamina A, znana głównie ze swojego wpływu na proces widzenia, pełni także kluczową rolę w utrzymaniu prawidłowej struktury skóry oraz w funkcjonowaniu układu immunologicznego. Jej niedobór może prowadzić do osłabienia mechanizmów obronnych organizmu i zwiększyć podatność na choroby zakaźne. Witamina E, stanowiąca silny przeciwutleniacz, ma istotne znaczenie podczas procesów zapalnych towarzyszących infekcjom. Znajdziemy ją przede wszystkim w surowcach roślinnych, takich jak oleje z zarodków pszenicy i nasiona słonecznika.

Rozważne stosowanie antybiotyków

Warto pamiętać, że jesienno-zimowe przeziębienia w większości przypadków mają charakter wirusowy, a antybiotyki działają tylko na bakterie. Niewłaściwe stosowanie antybiotyków może prowadzić do wielolekooporności bakterii oraz osłabienia flory bakteryjnej jelit, która odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu układu odpornościowego. Nie należy ich stosować bez zalecenia lekarza po wczesniejszym zbadaniu pacjenta. Powinno się także zawsze sprawdzać daty ważności leków, szczególnie syropów lub kropli do oczu. Ważne jest także zwracanie uwagi na okres, w jakim lek może być stosowany po otwarciu opakowania.

Pamiętaj o zapobieganiu rozprzestrzenianiu się przeziębienia

W przypadku choroby, staraj się nie zarażać innych. Wizyta u lekarza wymaga również noszenia maseczki, nawet jeśli obecnie nie ma takiego nakazu. To drobne kroki mogą znacząco przyczynić się do ograniczenia rozprzestrzeniania się infekcji. Szczepienia jako ostatnie omówione a zarazem pierwsze w kolejności działania wsparcie dla odporności. Szczepienia przeciwko różnym chorobom, takim jak grypa, pneumokoki czy krztusiec, stanowią dodatkowe narzędzie w walce o zdrowie i wzmocnienie odporności organizmu.

A co po chorobie?

Jakie są domowe sposoby na powrót do zdrowia po przebytym okresie choroby? Niezwykle istotne jest zadbanie o odpowiednie odżywianie i nawodnienie organizmu. Dieta oparta na nieprzetworzonej żywności, pełnoziarnistym pieczywie, kaszach oraz świeżych owocach i warzywach wspomoże proces rekonwalescencji. Dodatkowo, kiszone ogórki, kapusta kiszona, kefiry i jogurty dostarczą organizmowi korzystnych bakterii kwasu mlekowego, wspierając tym samym układ odpornościowy.

Pamiętaj, że profilaktyka i dbanie o swoje zdrowie są kluczowe dla utrzymania silnej odporności. Dzięki odpowiednim nawykom żywieniowym, regularnemu wysiłkowi fizycznemu oraz dbałości o higienę i terminy przyjmowania leków, możemy skutecznie chronić nasz organizm przed infekcjami i przeziębieniami.