Chcę wiedzieć więcej na temat podawania noworodkom po urodzeniu witaminy K

Logo Bonifraterskiego Centrum Medycznego.

BCM

11 lutego 2024

Zdjęcie położnej, która podaje leki noworodkowi.

Dlaczego podajemy noworodkom witaminę K? Noworodki po urodzeniu mają małą ilość witaminy K w organizmie, może to powodować wystąpienie u noworodka krwawień. Krwawienie jest wynikiem niedoboru czynników krzepnięcia zależnych od obecności odpowiedniej ilości witaminy K w organizmie dziecka.

Choroba może się pojawić już w pierwszej dobie życia noworodka; typowo objawy występują pomiędzy 2. a 7. dobą życia. Groźna postać, ze względu na ciężki przebieg kliniczny, może wystąpić między 2. a 26. tygodniem życia. Wczesne postaci choroby występują zwykle u noworodków (ok. 1%), które nie otrzymały profilaktycznej dawki witaminy K. Szczególnie narażone są noworodki, których matki w czasie ciąży były leczone niektórymi lekami przeciwpadaczkowymi (barbiturany, fenytoina), lekami przeciwbakteryjnymi (cefalosporyny, ryfampicyna, isoniazid) lub antagonistami witaminy K (leki przeciwzakrzepowe). Postać późną obserwuje się rzadko (3-5 przypadków/100 000 urodzeń), ale ma ona ciężki przebieg i może się nawet wiązać ze zgonem dziecka lub trwałym uszkodzeniem jego mózgu w wyniku krwawienia do ośrodkowego układu nerwowego. Dlatego wszystkie noworodki powinny otrzymać witaminę K w pierwszej dobie po urodzeniu, najlepiej w ciągu pierwszych 5 godzin życia.

Jak podajemy witaminę K?

Noworodki powinny otrzymać witaminę K w pierwszej dobie po urodzeniu, najlepiej w ciągu pierwszych 5 godzin życia. Lekarz dobiera odpowiednią dawkę i sposób podania w zależności od stanu zdrowia i dojrzałości noworodka. W naszym szpitalu zdrowe, donoszone noworodki otrzymują po porodzie 1 mg witaminy K domięśniowo. Po podaniu takiej dawki witaminy K, noworodek karmiony piersią nie musi otrzymywać dalszych dawek witaminy K.

Brak zgody na podanie noworodkowi witaminy K

  • W przypadku wyrażonego na piśmie braku zgody rodziców na podanie witaminy K domięśniowo możliwe jest podanie witaminy K doustnie w dawce 2 mg. Rodzice muszą jednak pamiętać, że doustne podanie witaminy K nie gwarantuje pełnego zabezpieczenia dziecka – nie można określić jak ilość witaminy wchłonęła się z przewodu pokarmowego, dziecko może ulać witaminę razem z wodami płodowymi. Podanie doustne witaminy K oznacza konieczność podania kolejnych dawek doustnych po wypisie ze szpitala.
  • Dodatkowym problemem jest brak dostępności w polskich aptekach preparatów witaminy K dopuszczonych do podawania noworodkowi doustnie. Jeśli rodzice chcą podawać dziecku witaminę K doustnie, najczęściej muszą taki preparat sprowadzić zza granicy.
  • Jeśli rodzice nie wyrażają zgody na podanie witaminy K w żadnej formie, muszą jasno określić swój brak zgody w formie pisemnej w karcie zgód i oświadczeń oddziału noworodkowego. Jest to szczególnie ważne, ponieważ dziecko, które nie otrzymało witaminy K narażone jest na wystąpienie choroby krwotocznej noworodka – krwawień do narządów wewnętrznych i mózgu. Rodzice powinni mieć świadomość istnienia takiego ryzyka, a stan zdrowia dziecka powinien być częściej oceniany niż w przypadku dzieci, które otrzymały witaminę K w pierwszej dobie życia.