Miażdżyca zarostowa tętnic obwodowych (PAD)

Miażdżyca zarostowa – przyczyny

Do zasadniczych przyczyn tego, że miażdżyca zarostowa dotyka tak wielu ludzi należy zaliczyć palenie tytoniu, zaburzenia gospodarki lipidowej (hipercholesterolemia) oraz cukrzycę. Wpływ na nie ma również nieskutecznie leczone nadciśnienie tętnicze i stacjonarny tryb życia.

Miażdżyca zarostowa – objawy

Wynikają z ograniczonego napływu krwi do tkanek miękkich. Miażdżyca zarostowa objawia się najczęściej przez chromanie przestankowe, czyli powysiłkowy ból mięśni, ustępujący po odpoczynku. W przypadku przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych objaw ten jest mierzony dystansem spokojnego marszu po przejściu, którego pojawiają się dolegliwości ze strony łydek. Miażdżyca zarostowa powoduje również utratę owłosienia, uczucie ziębnięcia oraz w skrajnych postaciach choroby niegojące się rany.

Miażdżyca zarostowa wymaga diagnozy

Uzasadnione podejrzenie choroby można wysnuć już po kontroli obecności tętna na kończynach oraz pomiarze wskaźnika kostka-ramię (ABI). Potwierdzeniu i doprecyzowaniu  rozpoznania służą badania obrazowe takie jak USG, angiografia konwencjonalna czy też angiografia  metodą tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego.

Miażdżyca zarostowa – leczenie

Jest wielokierunkowe i składa się ze zwalczania czynników ryzyka (rzucenie palenia, leczenie hiperlipidemii, nadciśnienia tętniczego oraz cukrzycy),  stosowania leków antyagregacyjnych (leki przeciwpłytkowe) i poszerzających łożysko naczyniowe oraz wdrożenia nadzorowanych programów treningowych. Pacjenci oporni na leczenie zachowawcze, z dystansem chromania uniemożliwiającym zwykłe codzienne funkcjonowanie oraz zagrożeni utratą kończyny kwalifikowani są do leczenia inwazyjnego. Klasyczne zabiegi chirurgiczne polegają na mechanicznym udrażnianiu zwężonych lub niedrożnych tętnic, lub wszczepianiu pomostów omijających. Dzięki rozwojowi technik małoinwazyjnych aktualnie dominującą rolę pełnią zabiegi przezskórne tj. udrażnianie, plastyka balonowa i implantacja stentów naczyniowych.

Rodzaj operacji

Podczas wewnątrznaczyniowego udrażniania tętnic, przy użyciu zróżnicowanych cewników oraz prowadników, dąży się do sforsowania zmiany miażdżycowej. Można to robić z różnych dostępów (najczęstszym jest z nakłucia tętnicy udowej) oraz w różnych kierunkach. Następnie, po wykonaniu wstępnej plastyki balonem wysokociśnieniowym (do kilkunastu atmosfer), w miejsce niedrożności wszczepiany jest stent naczyniowy. Takie postępowanie powinno długoterminowo zapewnić efekt zabiegu tj. utrzymać drożność chorego naczynia.

Okres pooperacyjny

Pacjenci, których dotknęła miażdżyca zarostowa, z reguły wypisywani są do domu nazajutrz po zabiegu z zaleceniem przyjmowania odpowiednich leków, zmiany trybu życia oraz kontroli w Poradni Chorób Naczyń.

Miażdżyca zarostowa tętnic obwodowych – profilaktyka

Miażdżyca przyczynia się do licznych problemów zdrowotnych, które mogą predysponować do poważnych komplikacji związanych ze schorzeniami układu sercowo-naczyniowego, takich jak zawał serca, udar mózgu czy zator płucny. Z tego względu już we wczesnych etapach życia należy zadbać o zdrowy tryb życia, który pozwoli zapobiec miażdżycy i jej przykrym konsekwencjom. Istotne w tym kontekście jest przede wszystkim przestrzeganie zasad zdrowego odżywiania – diety bogatej w owoce i warzywa oraz tłuszcze nienasycone pochodzenia roślinnego, spożywanie dużej ilości wody oraz unikanie bardzo tłustych i ciężkostrawnych pokarmów, przetworzonej żywności i produktów zawierających duże ilości sodu. Ponadto bardzo ważne jest prowadzenie zdrowego trybu życia uwzględniającego niepalenie papierosów, rezygnację ze spożywania dużych ilości alkoholu oraz regularną aktywność fizyczną – spacery, jazdę na rowerze czy inne formy ruchu, które pozwolą na prawidłowe krążenie krwi oraz utrzymanie prawidłowej masy ciała. Siedzący i mało aktywny tryb życia to bowiem istotny czynnik predysponujący do różnych chorób, w tym otyłości i miażdżycy.

Specjalistyczna pomoc w kontrolowaniu stanu zdrowia

W profilaktyce miażdżycy bardzo duże znaczenia ma stałe kontrolowanie najważniejszych parametrów poprzez wykonywanie regularnych badań laboratoryjnych, które pozwolą na monitorowanie swojego stanu. Jest to szczególnie wskazane w przypadku pacjentów mających predyspozycje do podwyższonego poziomu cholesterolu oraz mających historię rodzinną związaną z chorobami układu krążenia, spowodowanymi m.in. miażdżycą. W tym celu można skonsultować się z lekarzem, który na podstawie indywidualnych cech uwzględniających czynniki ryzyka, takich tak wiek, obciążenie genetyczne czy choroby współistniejące (otyłość, cukrzyca, przebyty zawał serca czy udar) może przepisać dedykowane leki, które pozwolą na kontrolowanie stanu zdrowia i zapobieganie powstawaniu i rozwojowi miażdżycy oraz wystąpieniu jej konsekwencji. Bardzo ważne jest także podjęcie leczenia wszystkich schorzeń, które mogłyby zwiększać ryzyko wystąpienia zmian miażdżycowych, takich jak nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemia czy cukrzyca.