Miażdżyca zarostowa tętnic obwodowych (PAD)
BCM
19 września 2023
M iażdżyca zarostowa tętnic obwodowych jest dość częstą chorobą przewlekłą o postępującym przebiegu i poważnych powikłaniach. Istotą schorzenia jest stopniowe ograniczanie światła przepływu w tętnicach doprowadzających krew do tkanek kończyn dolnych, rzadziej górnych. Zmniejszanie się ilości napływającej krwi niesie ze sobą ograniczanie dowozu tlenu i substancji odżywczych dla tkanek. Miażdżyca zarostowa, w miarę postępu procesu starzenia się społeczeństw, będzie najpewniej odgrywać coraz większą społeczną i ekonomiczną rolę.
Miażdżyca zarostowa – przyczyny
Do zasadniczych przyczyn tego, że miażdżyca zarostowa dotyka tak wielu ludzi należy zaliczyć palenie tytoniu, zaburzenia gospodarki lipidowej (hipercholesterolemia) oraz cukrzycę. Wpływ na nie ma również nieskutecznie leczone nadciśnienie tętnicze i stacjonarny tryb życia.
Miażdżyca zarostowa – objawy
Wynikają z ograniczonego napływu krwi do tkanek miękkich. Miażdżyca zarostowa objawia się najczęściej przez chromanie przestankowe, czyli powysiłkowy ból mięśni, ustępujący po odpoczynku. W przypadku przewlekłego niedokrwienia kończyn dolnych objaw ten jest mierzony dystansem spokojnego marszu po przejściu, którego pojawiają się dolegliwości ze strony łydek. Miażdżyca zarostowa powoduje również utratę owłosienia, uczucie ziębnięcia oraz w skrajnych postaciach choroby niegojące się rany.
Miażdżyca zarostowa wymaga diagnozy
Uzasadnione podejrzenie choroby można wysnuć już po kontroli obecności tętna na kończynach oraz pomiarze wskaźnika kostka-ramię (ABI). Potwierdzeniu i doprecyzowaniu rozpoznania służą badania obrazowe takie jak USG, angiografia konwencjonalna czy też angiografia metodą tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego.
Miażdżyca zarostowa – leczenie
Jest wielokierunkowe i składa się ze zwalczania czynników ryzyka (rzucenie palenia, leczenie hiperlipidemii, nadciśnienia tętniczego oraz cukrzycy), stosowania leków antyagregacyjnych (leki przeciwpłytkowe) i poszerzających łożysko naczyniowe oraz wdrożenia nadzorowanych programów treningowych. Pacjenci oporni na leczenie zachowawcze, z dystansem chromania uniemożliwiającym zwykłe codzienne funkcjonowanie oraz zagrożeni utratą kończyny kwalifikowani są do leczenia inwazyjnego. Klasyczne zabiegi chirurgiczne polegają na mechanicznym udrażnianiu zwężonych lub niedrożnych tętnic, lub wszczepianiu pomostów omijających. Dzięki rozwojowi technik małoinwazyjnych aktualnie dominującą rolę pełnią zabiegi przezskórne tj. udrażnianie, plastyka balonowa i implantacja stentów naczyniowych.
Rodzaj operacji
Podczas wewnątrznaczyniowego udrażniania tętnic, przy użyciu zróżnicowanych cewników oraz prowadników, dąży się do sforsowania zmiany miażdżycowej. Można to robić z różnych dostępów (najczęstszym jest z nakłucia tętnicy udowej) oraz w różnych kierunkach. Następnie, po wykonaniu wstępnej plastyki balonem wysokociśnieniowym (do kilkunastu atmosfer), w miejsce niedrożności wszczepiany jest stent naczyniowy. Takie postępowanie powinno długoterminowo zapewnić efekt zabiegu tj. utrzymać drożność chorego naczynia.
Okres pooperacyjny
Pacjenci, których dotknęła miażdżyca zarostowa, z reguły wypisywani są do domu nazajutrz po zabiegu z zaleceniem przyjmowania odpowiednich leków, zmiany trybu życia oraz kontroli w Poradni Chorób Naczyń.