Kamica pęcherzyka żółciowego

Kamica pęcherzyka żółciowego polega na wytwarzaniu twardych kamieni wokół tzw. punktów krystalizacji w żółci, która zgromadzona jest w pęcherzyku żółciowym, który jest swego rodzaju magazynem żółci dostarczającym ją do światła przewodu pokarmowego zgodnie z zapotrzebowaniem, głównie po obfitych tłustych posiłkach. Z biegiem czasu wspomniane punkty krystalizacji w żółci stają się coraz większe, przybierając rozmiary nawet do kilku centymetrów średnicy.

Kamica pęcherzyka żółciowego – objawy:

Początkowo choroba ta przebiega bezobjawowo. Najczęściej pierwszymi objawami kamicy pęcherzyka żółciowego są wzdęcia, uczucie ucisku pod prawym łukiem żebrowym, brak apetytu, dyskomfort, rzadko ostre kłucie po prawej stronie jamy brzusznej. Niekiedy dochodzi do przemieszczenia się kamienia do światła szyi pęcherzyka żółciowego, powodując zatkanie przepływu żółci. Taka sytuacja jest niebezpieczna dla zdrowia oraz życia, gdyż może doprowadzić do ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego, perforacji (pęknięcia) jego ściany, doprowadzenia do rozlanego zapalenia otrzewnej, co jest stanem zagrożenia życia i wymaga pilnego leczenia. Aby nie doprowadzić do tej niebezpiecznej sytuacji, większość Pacjentów z objawami kamicy pęcherzyka żółciowego, kwalifikuje się do planowej operacji usunięcia pęcherzyka. Operacja w trybie planowym jest bezpieczniejsza niż ta w trybie nagłym, umożliwia ona przygotowanie Pacjenta do zabiegu, wykonanie niezbędnych badań i konsultacji, przeprowadzenie zabiegu w określonej porze, zgodnie z wcześniej ustalonym harmonogramem. Dlatego też planowe usunięcie pęcherzyka żółciowego u Pacjentów z objawową kamicą jest leczeniem z wyboru.

Kamica pęcherzyka żółciowego – diagnoza

Do zdiagnozowania kamicy pęcherzyka żółciowego, oprócz wywiadu lekarskiego i badania fizykalnego, w 95% wystarczy USG brzucha. Niejednokrotnie kamica wykrywana jest przypadkiem, w trakcie badania USG wykonywanego z innych powodów. Rzadko konieczne jest poszerzenie diagnostyki o bardziej specjalistyczne badania, takie jak tomografia komputerowa lub endoskopowe badanie ERCP.

Kamica pęcherzyka żółciowego – leczenie

Leczenie polega na operacyjnym usunięciu pęcherzyka żółciowego w całości. Zabieg ten można wykonać na dwa sposoby – techniką laparoskopową oraz klasycznie. Obecnie praktycznie u wszystkich pacjentów techniką z wyboru jest zabieg laparoskopowy – jest on mniej inwazyjny, pozwala na szybszą rekonwalescencję, minimalizuje ryzyko infekcji w ranie, gojenie następuje sprawniej niż po zabiegu klasycznym. Praktycznie wszystkie zabiegi usunięcia pęcherzyka żółciowego w naszym Szpitalu wykonywane są techniką laparoskopową.

Dieta i okres pooperacyjny

Laparoskopowe usunięcie pęcherzyka żółciowego wykonuje się w dniu przyjęcia do Szpitala. Po operacji Pacjent zazwyczaj spędza w Szpitalu jedną noc na obserwacji. Następnego dnia rano usuwany jest dren, zmieniane są opatrunki, a Pacjent wypisywany jest do domu z dalszymi zaleceniami dotyczącymi pielęgnacji ran pooperacyjnych oraz odpowiedniej diety. Po około 10 dniach Pacjent przychodzi do Poradni, gdzie oceniany jest jego stan ogólny oraz prawidłowość gojenia się ran – wtedy też zazwyczaj usuwane są szwy i Pacjent wraca do pełnej aktywności życiowej.

Nieleczona kamica pęcherzyka żółciowego – jakie mogą być powikłania?

Brak podjęcia leczenia kamicy pęcherzyka żółciowego może predysponować do wystąpienia poważnych powikłań, w tym ostrego lub przewlekłego zapalenia pęcherzyka żółciowego. To pierwsze ma miejsce wtedy, gdy dojdzie do zablokowania odpływu żółci. Charakterystycznymi objawami związanymi z wystąpieniem takiego stanu jest utrzymujący się silny ból zlokalizowany w prawym podżebrzu (atak kolki żółciowej) przy ucisku i głębokim wdechu, a także gorączka, wymioty treścią żółciową, dreszcze oraz nadwrażliwość na dotyk w okolicach brzucha. Z kolei przyczyną przewlekłego zapalenia może być długotrwałe podrażnienie ścian pęcherzyka przez kamienie żółciowe, powtarzające się ataki kolki żółciowej, a także zakażenie bakteryjne lub pasożytnicze.

Innym powikłaniem może być kamica przewodowa, której rozwój może skutkować poważnymi konsekwencjami dla zdrowia, w tym zapaleniem dróg żółciowych, ostrym zapaleniem trzustki oraz wtórną marskością żółciową wątroby.

Działania profilaktyczne

Do czynników ryzyka wystąpienia kamicy pęcherzyka żółciowego zalicza się m.in. niezrównoważoną dietę, otyłość oraz niezdrowy styl życia, dlatego działania profilaktyczne ukierunkowane na to schorzenie obejmują przede wszystkim zmianę nawyków żywieniowych oraz trybu życia. Kluczowe znaczenie w tym przypadku ma przestrzeganie zasad zdrowego odżywiania się, w tym dbanie o prawidłową kaloryczność posiłków, dostosowaną do zapotrzebowania energetycznego. Należy jednak pamiętać, że zarówno dieta bogatoenergetyczna i bogatotłuszczowa, jak i dieta niskokaloryczna z ograniczoną ilością tłuszczu nie są wskazane; konieczne jest zachowanie właściwej równowagi. W profilaktyce kamicy pęcherzyka żółciowego duże znaczenie ma pochodzenie tłuszczów – wskazuje się na to, że ich źródłem powinny być w głównej mierze rośliny. Dla osób zmagających się z nadwagą lub otyłością zaleca się konsultację z dietetykiem, który rozpisze dietę w taki sposób, aby uwzględniała deficyt energetyczny, a jednocześnie zawierała wszystkie niezbędne składniki warunkujące prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego, w tym błonnik. Kluczowe znaczenie ma także odpowiednie rozłożenie posiłków w ciągu dnia (częściej, a w mniejszych porcjach) oraz spożywanie ich w sposób spokojny i powolny, przebiegający z odpowiednim rozdrobnieniem kęsów. Dużą rolę w zapobieganiu objawów żołądkowo-jelitowych odgrywa również uwzględnianie zalecanej dawki aktywności fizycznej w ciągu dnia, ponieważ istotnie wpływa ona na metabolizm oraz procesy trawienia.

Kamica pęcherzyka żółciowego, usunięcie pęcherzyka żółciowego w Szpitalu Zakonu Bonifratrów wykonywana jest przez lekarzy z Oddziału Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej.